Mapa da Fitoterapia Chinesa

Este Mapa da Fitoterapia Chinesa mostra os Grupos Funcionais. As fórmulas dentro de cada grupo, enfim, os componentes de cada fórmula.

Neste mapa, temos listado apenas os mais comumentes usados no Brasil, entretanto a gama completa é muito maior que a descrita neste artigo.

Também é importante considerar que a descrição dos grupos e funções dependem do conhecimento de Síndromes Simples e Complexas da MTC.

Grupos funcionais da Fitoterapia Chinesa

1 – Tônicos de Yin
2 – Tônicos de Yang e Essência
3 – Circuladores de Qi e Xue
4 – Tônicos de Qi e Xue
5 – Para diminuir a Dor
6 – Tratar Vento-Calor
7 – Para drenar Calor
8 – Fórmulas sem classificação

1 – Tônicos de Yin

A – Bai He Gu Jin Tang
B – Chi Bao Mei Zan Dan
C – Ji Bo Di Huang Wan
D – Liu Wei Di Huang Wan
E – Qi Ju Di Huang Wan

2 – Tônicos de Yang e Essência

A – Bu Zhong Yi Qi
B – Guei Fu Di Huang Wan
C – Guei Lu El Shian Jiau
D – Li Zong Tang
E – Si Ni Tang

3 – Circuladores de Qi e Xue

A – An Jong San
B – Bao He Wan
C – Bu Yang Wu Tang
D – Chai Wu Shu Gan Tang
E – Jia Wei Xiao Yao San
F – Shao Fu Yi Tang
G – Shu Gan Wan
H – Xiao Yao Wan
I – Xue Fu Zhu Yu Tang

4 –Tônicos de Qi e Xue

A – Si Wu Tang
B – Si Jun Zi Tang
C – Be Jen Tang
D – Gui Pi Tang

5 – Para diminuir a dor

A – Du Huo Ji Shen Tang
B – Xiao Huo Luo Dan

6 – Tratar Vento-Calor

A – Ma Xing Gan Shi Tang
B – San Ju Yin
C – Shin Yi Ching Fei Yin

7 – Para drenar Calor

A – Bai Hu Tang
B – Huan Lian Jie Du Tang
C – Tian Ma Gou Teng San
D – Yin Qiao San
E – Long Dan Xie Gan Tang

8 – Fórmulas sem Classificação

A – Gan Mai Da Zao Tang
B – Suan Zao Ren Tang
C – Run Chang Wan

Mapa da Fitoterapia – Componentes das Fórmulas

1 – Mapa da Fitoterapia – Fórmulas dos Fitoterápicos Tônicos de Yin

Lily Formula

1A – Bai He Gu Jin Tang
Bai He ou Bulbus Lilly – bulbo
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Chuan Bei Mu ou Frutillariae Cirrhosa – fruto
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis

Polygonun & Achyranthis Formula

1B – Chi Bao Mei Zan Dan
He Shou Wu ou Radix polygoni multiflori – raiz
Niu Xi ou Radix Achyranthis Bidentatae – raiz
Bu Gu Zhi – Semen psoralea – semente
Fungo Poria Cocos ou Fu Ling – fungo
Tu Si Zi – Semen cuscutae – semente
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Gou Qi Zi – Fructus lyncii – fruto

Anemarrhena Phellodendron & Rehmannia Formula

1C – Ji Bo Di Huang Wan
Shu Di Huang ou Radix Rehmanniae glutinosae preparata
Shan Zu Yu – Fructus Corni – fruto
Shan Yao – Rhizoma Dioscoreae – bulbo
Fungo Poria Cocos ou Fu Ling – fungo
Mu Dan Pi – Cortex Mountan Radix – raiz
Ze Xie ou Rhizoma Alismatis orientalis
Huang Bo – Cortex Phellodendri – cortex
Zhi Mu ou Rhizoma Anemanhenae

Rehmannia Six Formula

1D – Liu Wei Di Huang Wan
Shu Di Huang ou Radix Rehmanniae glutinosae preparata
Shan Zu Yu – Fructus Corni – fruto
Shan Yao – Rhizoma Dioscorae – rizoma
Fu Ling – Sclerotium poriae cocos – fungo
Mu Dan Pi – Cortex Mountan Radicis – cortex
Ze Xie ou Rhizoma Alismatis orientalis

Lycium, Chrysanthemum & Rehmannia Formula

1E – Qi Ju Di Huang Wan
Gou Qi Zi – Fructus Lycci – fruto
Ji Hua – Flos Chrysanthemi – flor
Shu Di Huang ou Radix Rehmanniae glutinosae preparata
Shan Zu Yu – Fructus Corni – fruto
Shan Yao – Rhizoma Dioscoreae
Fu Ling – Sclerotium poriae cocos – fungo
Mu Dan Pi – Cortex Mountan Radicis – cortex
Ze Xie ou Rhizoma Alismatis orientalis

2 – Mapa da Fitoterapia – Fórmulas dos Fitoterápicos Tônicos de Yang e Essência

Ginseng & Astragalus Formula

2A – Bu Zhong Yi Qi
Huang Qi – Radix Astragali – raiz
Ren Shen – Radix Ginseng – raiz
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Chen Pi – Exocarpium Citri Sinensis – casca do fruto
Sheng Ma – Rhizoma Cimicifugae – rizoma
Chai Hu ou Radix Bupleuri
Bai Zu – Rhizoma Atrectylodis Macrocephalae – rizoma
Sheng Jiang – Rhizoma Zingiberis Recens – rizoma
Da Zao ou Fructus Ziziphi jujubae

Rehmannia Eight Formula

2B – Guei Fu Di Huang Wan
Shu Di Huang ou Radix Rehmanniae glutinosae preparata e Rhizoma
Shan Yao – Rizoma Dioscorae – rizoma
Shan Zu Yu – Fructus Corni
Fu Ling – Sclerotium poriae cocos – fungo
Mu Dan Pi – Cortex Mountan Radicis – raiz
Ze Xie ou Rhizoma Alismatis orientalis
Gui Zhi – Ramulus Cinnamomi – folhas
Fu Tzu – Tuber Aconti Carmichael – raiz

Testudines & Cervices Formula

2C – Guei Lu El Shian Jiau
Gui Ban – Plastrum Testudines – casca do caule
Lu Jiao – Cornu Cervi – chifre de cervo
Gou Qi Zhi – Fructus Lycii – fruto
Ren Shen – Radix Ginseng – raiz

Ginseng & Ginger Formula

2D – Li Zong Tang
Bai Zhu – Rhizoma Atractyloides Macrocephaleae – rizoma
Ren Shen – Radix Ginseng – raiz
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Gan Jiang – Rhizoma Zingiberis Siccatrum – rizoma

Aconti, Ginger & Licorice Formula

2E – Si Ni Tang
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Gan Jiang – Rhizoma Zingiberis Siccatrum – rizoma
Fu Tsu ou Chuan Wu – Radix Aconiti Carmichael – raiz

3 – Mapa da Fitoterapia – Fórmulas dos Fitoterápicos Circuladores de Qi e Xue

Cardamon & Fennel Formula

3A – An Jong San
Rou Gui – Cortex Cinnamomi – cortex
Yan Hu Suo – Rhizoma Coridalis – rizoma
Mu Li – Concha Ostrae – calcário de ostra
Xiao Hui Xiang – Fructus Foeniculi – fruto
Bai Dou Kou – Semen Amomi – semente
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Gao Liang Jiang – Rhizoma Alpiniae Officinarum – rizoma

Citru & Crataegus Formula

3B – Bao He Wan
Shan Zha – Fructus Crataegi – fruto
Fu Ling – Sclerotium poriae cocos – fungo
Chen Pi – Exocarpium Citri Sinesis – casca de fruto
Lian Qiao – Fructus Forsythiae – fruto
Shen Qu – Fermentata Massa Medicata – fermentado de ervas
Ban Xia –Tuber Pinelliae Prepara
Lai Fu zhi –Tuber e Semen Raphani

Astragalus & Cartamus Formula

3C – Bu Yang Wu Tang
Huang Qi – Radix Astragali – raiz
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Chi Shao – Radix Paeonia Veitchii – raiz
Chuan Xiong ou Rhizoma Ligustici
Tao Ren – Lumbricus
Hong Hua – Flos Carthami – flor

Blupeurum & Cyperus Formula

3D – Chai Wu Shu Gan Tang
Chen Pi – Exocarpium Citri Sinensis – fruto
Chai Hu ou Radix Bupleuri
Bai Shao – Radix Paeonia Lactiflorae (Alba) – raiz
Qing Pi, Gi Ke ou Fructus Citri Imaturus
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Chuan Xiong ou Rhizoma Ligustici
Xiang Fu – Rhizoma Cyperi – rizoma

Blupeurum & Paeony Formula

3E – Jia Wei Xiao Yao San
Chai Hu ou Radix Bupleuri
Bai Shao – Radix Paeonia Lactiflorae (Alba) – raiz
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Fu Ling – Sclerotium poriae cocos – fungo
Bai Zhu – Rhizoma Atractyloides Macrocephaleae – rizoma
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Mu Dan Pi – Cortex Mountan Radix – raiz
Fructus Garnenie – fruto
Sheng Jiang – Rhizoma Zingiberis Recens – rizoma
Bo He – Herba Menthae – folhas

Angelicae & Tiphae Formula

3F – Shao Fu Yi Tang
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Chi Shao – Radix Paeonia Veitchii – raiz
Wu Ling Zhi – Faeces Trogopterum
Yan Hu Suo – Rhizoma Corydalidis – rizoma
Chuan Xiong ou Rhizoma Ligustici
Xiao Hui Xiang – Fructus Foeniculi – fruto
Rou Gui – Cortex Cinnamomi – cortex
Gan Jiang – Rhizoma Zingiberis Siccatrum – rizoma
Pa Huang – Pollen Typhae – pólen da flor
Mo Yao – Myrrha

Pílula de Pacificação do Fígado – só Chinervas

3G – Shu Gan Wan
Chuan Lian Zi – Fructus Toosendan – fruto
Yan Hu Suo – Rhizoma Corydalidis – rizoma
Jiang Huang – Rhizoma Curcumae Longae – rizoma
Bai Shao – Radix Paeonia Lactiflorae (Alba) – raiz
Chen Xiang ou Lignun Aquilariae Resinatun
Zhi Qiao – Fructus Aurantii – fruto
Mu Xiang – Radix Auckandiae – raiz
Sha Ren – Fructus Amoni – fruto
Fu Ling – Sclerotium poriae cocos – fungo
Hou Po ou Cortex Magnolia Officinalis

Blupeurun Formula – só Chinervas

3H – Xiao Yao Wan
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Chai Hu ou Radix Bupleuri
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Fu Ling – Sclerotium poriae cocos – fungo
Shen Jiang – Ziziberis recens – rizoma
Bo He – Herba Menthae – folhas
Bai Shao – Radix Paeonia Lactiflorae (Alba) – raiz
Bai Zhu – Rhizoma Atractyloides Macrocephaleae – rizoma

Angelica & Platycodon Formula

3I – Xue Fu Zhu Yu Tang
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Shu Di Huang ou Radix Rehmanniae glutinosae preparata
Tao Ren ou Semen Persicae
Hong Hua – Flos Carthami – flor
Qing Pi, Gi Ke ou Fructus Citri Imaturus
Chi Shao – Radix Paeonia Veitchii – raiz
Chai Hu ou Radix Bupleuri
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Jie Geng ou Radix Platycodi – raiz
Chuan Xiong ou Rhizoma Ligustici
Niu Xi ou Radix Achyranthis Bidentatae – raiz

4 – Mapa da Fitoterapia – Fórmulas dos Fitoterápicos Tônicos de Qi e Xue

Angelicae Four Formula

4A – Si Wu Tang
Shu Di Huang ou Radix Rehmanniae glutinosae preparata
Bai Shao – Radix Paeoniae lactiflorae– raiz
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Chuan Xiong ou Rhizoma Ligustici

Four Major Herb Formula

4B – Si Jun Zi Tang
Ren Shen – Radix Ginseng – raiz
Bai Zhu – Rhizoma Atractyloides Macrocephaleae – rizoma
Fu Ling – Sclerotium poriae cocos – fungo
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Sheng Jiang – Rhizoma Zingiberis Recens – rizoma
Da Zao ou Fructus Ziziphi jujubae

Angelicae & Ginseng Formula

4C – Be Jen Tang
O fitoterápico Be Jen Tang é a combinação de duas fórmulas:
4A – Si Wu Tang
4B – Si Jun Zi Tang

Ginseng & Longan Formula

4D – Gui Pi Tang
O fitoterápico Gui Pi Tang é a combinação de Si Jun Zi Tang mais seis (6) componentes:
Huang Qi ou Radix Astragali
Suan Zao ou Semen Ziziphi spinosae
Long Yang Rou ou Arillus Longan
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Yuan Zhi ou Radix Polygalaecyrrhizae
Mu Xiang ou Radix Auckandiae

5 – Mapa da Fitoterapia – Fitoterápicos para diminuir a Dor

Angelica Pubescentis & Loranthu Formula

5A – Du Huo Ji Shen Tang
Du Huo ou Radix angelicae Pubescentis – raiz
Sang Ji Sheng ou Ramulus Loranthi
Du Zong ou Cortex Eucommiae – cortex
Niu Xi ou Radix Achyranthis Bidentatae – raiz
Xi Nin – Herba Asari
Qin Jiao – Radix Gentianae Macrophyllae – raiz
Fu Ling ou Sclerotium poriae cocos – fungo
Shu Di Huang ou Radix Rehmanniae glutinosae preparata
Rou Gui ou Cortex Cinnamomi – cortex
Fang Feng ou Radix Saposhinkoviae – raiz
Chuan Xiong ou Rhizoma Ligustici
Ren Shen ou Radix Ginseng – raiz
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Bai Shao – Radix Paeonia Lactiflorae (Alba) – raiz
Sheng Jiang – Rhizoma Zingiberis Recens – rizoma

Aconite & Arisaema Formula

5B – Xiao Huo Luo Dan
Fu Zi ou Tuber Aconiti Preparata
Cao Wu Tou ou Radix Aconiti Kusnezoffii– raiz
Di Long ou Lumbricus
Tian Nan Xing ou Rhizoma Arisaematis
Ru Xiang ou Resina Olibanum
Mo Yao – Myrrha

6 – Mapa da Fitoterapia – Fitoterápicos para Tratar Vento-Calor

Ephedra & Apricot Formula

6A – Ma Xing Gan Shi Tang
Ma Huang ou Herba Ephedrae
Lian Qiao – Fructus Forsythiae – fruto
Xing Ren ou Semen Armeniacae
Shi Gao ou Gypsum Fibrosum

Morus & Chrysanthemum Formula

6B – San Ju Yin
Sang Ye ou Folium Mori
Ji Hua ou Flos Chrysanthemi
Lian Qiao ou Fructus Forsythiae
Bo He ou Herba Menthae – folhas
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Xing Ren ou Semen Armeniacae
Jie Geng ou Radix Platycodi – raiz
Lu Gen ou Rhizoma Phragmatis

Magnolia & Gypsum Formula

6C – Shin Yi Ching Fei Yin
Xin Yi Hua ou Flos Magnoliae
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Shi Gao ou Gypsun Fibrosun
Zhi Mu ou Rhizoma Anemanhenae – rizoma
Shan Zhi Zi ou Fructus Gardeniae jasminoidis
Huang Qi ou Radix Scutellariae
Pi Pa Ye ou Foliun Eribotryae
Sheng Ma ou Rhizoma Cimicifugae
Mai Dong ou Tuber Ophiopogonis
Bai He ou Bulbus Lilly

7 – Mapa da Fitoterapia – Fitoterápicos para Drenar Calor

Gypsum Formula

7A – Bai Hu Tang
Shi Gao ou Gypsun Fibrosun
Zhi Mu – Rhizoma Anemanhenae – rizoma
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Nuo Mi ou Oryzae

Coptis & Scute Formula

7B – Huan Lian Jie Du Tang
Huan Lian ou Rhizoma Coptiais
Shan Zhi Zi ou Fructus Gardeniae jasminoidis
Huang Bai ou Cortex Phellodendri
Huang Qi ou Radix Scutellariae

Gastrodia & Uncaria Formula

7C – Tian Ma Gou Teng San
Tiam Ma ou Rhizoma Gastrodiae
Gou Teng ou Ramulus et Uncus Uncarie
Shi Jue Ming ou Concha Haliotidis
Shan Zhi Zi ou Fructus Gardeniae jasminoidis
Huang Qi ou Radix Scutellariae
Du Zong ou Cortex Eucommiae – cortex
Sang Ji Sheng ou Ramulus Loranthi
Yi Mu Cao ou Herba Leonuri
He Shou Wu ou Radix polygoni multiflori 
Niu Xi ou Radix Achyranthis Bidentatae 
Fu Ling ou Sclerotium poriae cocos

Lonicera & Forsythia Formula

7D – Yin Qiao San
Jin Yin Hua ou Fios Lonicerae
Lian Qiao ou Fructus Forsythiae – fruto
Jie Geng ou Radix Platycodi – raiz
Niu Bang ou Fructus Arctii
Bo He ou Herba Menthae
Dan Zhu Ye ou Herba Lophatheri
Jing Jie ou Herba Schizonepetae
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Dan Dou Chi ou Semen Sojae Preparatum
Lu Gen ou Rhizoma Phragmatis

Gentiana Combination Formula

7E – Long Dan Xie Gan Tang
Long Dan Cao ou Radix Gentianae scabrae
Huang Qin ou Radix Scutellariae baicalensis
Shan Zhi Zi ou Fructus Gardeniae jasminoidis
Ze Xie ou Rhizoma Alismatis orientalis
Mu Tong ou Caulis Mutong
Che Qian Zi ou Semen Plantaginis
Sheng Di Huang ou Radix Rehmanniae glutinosae
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Chai Hu ou Radix Bupleuri
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis

8 – Mapa da Fitoterapia – Fórmulas sem Classificação

Licorice & Jujubae Formula

8A – Gan Mai Da Zao Tang
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Da Zao ou Fructus Ziziphi jujubae
Fu Xiao Mai ou Fructus Tritici Levis

Ziziphus Formula

8B – Suan Zao Ren Tang
Suan Zao ou Semen Ziziphi spinosae
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis
Zhi Mu ou Rhizoma Anemanhenae
Fu Ling ou Sclerotium poriae cocos
Chuan Xiong ou Rhizoma Ligustici

Linun & Rhubarb Formula

8C – Run Chang Wan
Dang Gui ou Radix Angelicae sinensis
Shu Di Huang ou Radix Rehmanniae glutinosae preparata
Sheng Di Huang ou Radix Rehmanniae
Tao Ren ou Semen Persicae
Xing Ren ou Semen Armeniacae
Qing Pi, Gi Ke ou Fructus Citri Imaturus
Huang Qi ou Radix Scutellariae
Hou Po ou Cortex Magnolia officinalis
Da Huang ou Rhizoma Rhei
Gan Cao ou Radix Glycyrrhizae uralensis

Curso de Fitoterapia Chinesa

Estudei Fitoterapia Chinesa no Instituto de Terapia Integrada e Oriental. Saiba mais sobre o Curso Básico de Fitoterapia Chinesa.